Çini Boyama Nasıl Yapılır?

Çini boyama, yüzyıllar öncesinden günümüze kadar uzanmayı başaran eşsiz bir sanat dalıdır. Özellikle Osmanlı döneminde mimari süslemelerde yoğun bir şekilde kullanılan bu sanat günümüzde dekoratif objelere şahane bir görünüm kazandırmak amacıyla da tercih ediliyor. Çini boyama, profesyonel olarak ya da hobi olarak sizin de tercih edebileceğiniz bir sanat dalıdır. Eğer bu sanata ilgi duyuyorsanız merak ettiğiniz tüm soruların yanıtlarını öğrenmeye hazır olun.

Çini Nedir?

Seramik ya da porselen yüzeylere desenlerle yapılan süsleme sanatına çini adı verilir. Bu çalışmalarda çoğunlukla sırlanan ve fırınlanan yüzeylere desenler çizilir. Böylelikle desenlerin ve kullanılan renklerin kalıcı olması sağlanır. Pek çok farklı motifin tercih edilmesi mümkündür ancak çoğunlukla çiçek, yaprak gibi doğadan esinlenilen motifler ile geometrik desenlerin kullanıldığını söyleyebiliriz. Geleneksel çini çalışmalarında ise İslami motiflere daha fazla yer verilir. Yaratıcı çalışmalar yapmak isteyenler özgün desenlerini kendisi oluşturabilir. Kısacası çini çalışmalarında tamamen özgürce renk ve desen seçimleri yapılabilir.

Çini Boyamada Kullanılan Malzemeler Nelerdir?

Çini boyama çalışması yapmak için kullanacağınız malzemelerin eksiksiz listesini aşağıda görebilirsiniz.

• Ham Çini

Elbette boyama çalışması için bir yüzeye ihtiyacınız var. Bu nedenle boyanmamış ham çini öncelikli olarak temin etmeniz gereken malzemelerin başında geliyor. Hazır hamur çeşitlerini seçerek bor şekil verebilir ve yüzeyi kendiniz de hazırlayabilirsiniz.

• Çini Boyaları

Boyama çalışmasında kullanacağınız çini boyaları da temel malzemelerden biridir. Bu boyaların belirli bir kalitenin üzerinde olmasına dikkat etmelisiniz. Kalitesiz çini boyaları yaptığınız çalışmanın estetik görünümünü de olumsuz etkiler.

• Fırçalar

Çoğunlukla yumuşak ve ince fırça çeşitlerine ihtiyacınızın olacağını belirtelim. Çini boyama çalışmalarında kullanılması için hazırlanan ve set halinde sunulan, farklı kalınlıklarda fırçaları içeren ürünleri de seçebilirsiniz.

• Karbon Kâğıdı

Karbon kağıdı, boyama çalışması yapacağınız desenleri yüzeye kolayca aktarabilmek için kullanacağınız malzemedir. Desenler yüzeye ne kadar kusursuz aktarılırsa çini çalışması da o kadar güzel görünür.

• Desen Şablonları

Eğer kendi özgün desenlerinizi oluşturmayı düşünmüyorsanız hazır desen şablonlarından temin edebilirsiniz. Özellikle başlangıç aşamasında olanlar hazır desen şablonlarını kullanarak çini boyama yapabilir. Bir süre sonra kendi desenlerinizi de oluşturabilirsiniz.

• Sırlama Malzemesi

Çini boyama sonrası renk ve desenlerin kalıcı olması için sırlama malzemeleri de kullanmalısınız. Yüzeyi kaplamak için şeffaf sır çeşitlerini tercih edebilirsiniz.

• Fırın

Çini boyamanın tamamlanmasının ardından objenin yüksek ısıda bir süre kalması gerekir ve buna da fırınlama işlemi denir. Bu nedenle çini için ideal ısıyı sunan bir fırına da ihtiyacınız olacak.

Çini Boyama Nasıl Yapılır?

Çini boyama çalışmalarında sıklıkla kullanılan birkaç teknik olduğunu belirtelim. Bu teknikleri öğrenmeniz durumunda en güzel ve en yaratıcı çalışmaları kolaylıkla yapabilirsiniz. Yeni başlayanlar için önerilen serbest el boyama tekniğidir ve bu sayede fırçayı ve boyaları doğru şekilde kullanmayı öğrenebilirsiniz. Bu teknikte seramik üzerine fırça ile doğrudan desenlerin çizilmesi gerekir. Ancak direkt olarak bu teknikle başlamak istemiyorsanız hazır desen şablonlarını kullanabilirsiniz.

Motiflerin karbon kağıdı ile yüzeye geçirilmesi ve sonrasında bu motiflerin üzerinden geçilerek boyama çalışmasının yapılması çok daha kolay bir tekniktir. Siz de tercihinizi bu teknikten yana yaparak da başlayabilirsiniz. Sonrasında sırlama çalışması yapmanız halinde desenlerin muntazam bir şekilde kalıcı hale gelmesini sağlamış olursunuz.

Adım Adım Çini Boyama Nasıl Yapılır?

Adım adım çini boyama nasıl yapılır sorusunun yanıtını hemen sizlere aktaralım.

Desen Seçimi

İlk adımda nasıl bir çalışma yapacağınızı belirlemeniz gerekiyor ve bunun için de bir desen tercihinde bulunmalısınız. Çoğunlukla çini boyama yeni başlayanlar için zorlayıcı gelebilir ancak doğru desenleri seçerseniz çalışmanızı daha kolay tamamlayabilirsiniz. Rumi, lale ya da karanfil gibi desenler çini boyama yeni başlayanlar için uygundur.

Deseni Yüzeye Aktarma

İkinci aşamada seçtiğiniz deseni yüzeye aktarmanız gerekiyor ve bunun için de karbon kağıdı kullanabilirsiniz. Desenin muntazam görünmesi için bu aşamada titiz olmalı ve deseni kaydırma yapmadan yüzeye aktarmalısınız.

Boyama İçin Renk Hazırlığı

Çini boyalarını kullanım için hazırlamanız gerekiyor. Toz halinde olan boyaları küçük bir palet ya da kap kullanarak suyla karıştırın ve homojen şekilde, pürüzsüz bir kıvam almasını sağlayın. Yoğunluğunu ise desenlere göre belirleyebilirsiniz. Geniş alanları boyamak için yoğun boya kullanımında sorun yaşanmaz ancak ince detaylar için boya yoğunluğunun biraz daha hafif olmasını sağlamanız gerekir.

Boyama İşlemi

Boyama işlemine başlamadan önce yüzeye aktardığınız desenlerin kenar hatlarını belirginleştirebilirsiniz. Bu sayede boyama aşamasını daha kolay tamamlamanız mümkün olacaktır. İnce desenler için ince uçlu fırçaları kullanmayı unutmayın ve bu aşamada olabildiğince sabırlı davranın. Aceleci olmanız hata yapmanıza neden olabilir.

Sırlama

Boyama tamamlandıysa artık sırlama aşamasına geçebilirsiniz. Sırlama yapmanız hem boyaları korur hem de çalışmanızın daha parlak görünmesini sağlar. İnce bir katman halinde sır uygulaması yapın.

Fırınlama

Bu aşamada seçtiğiniz malzemelere ve boyalara uygun ısıda fırınlamayı gerçekleştirin. Isı seviyesi 800-1000°C arasında olabilir. Fırınlama yapmanız hem boyayı hem de sırı sabitlemenizi sağlar ve boyalar daha fazla ön plana çıkar. Fırınlama sonrası çalışmanızı gözden geçirin. Eğer küçük hatalar varsa düzeltmeler yapabilir ve kusursuz bir görünüm kazanmasını sağlayabilirsiniz.

Çini boyama çalışması işte bu kadar keyifli ve kolaydır! İhtiyacınız olan malzemeleri online sipariş sitemizden en uygun fiyata satın alabilir ve hemen ilk çalışmanızı yapmaya başlayabilirsiniz.

Çini Boyama Teknikleri

Çini sanatında eşsiz eserler hazırlamak için sadece kaliteli malzemeleri doğru adımlarla kullanmak yeterli olmaz. Aynı zamanda çini boyama tekniklerinin bilinmesi ve bu tekniklerin başarılı bir şekilde uygulanması da gereklidir. Kullanılan tekniklerin aslında sanatçıların estetik anlayışının da bir yansıması olduğunu söyleyebiliriz. İşte çini boyama teknikleri arasında en sık tercih edilenler…

Serbest El Boyama Tekniği

Çini sanatçılarının herhangi bir kalıp kullanmadan yüzeye çizimlerini yaptıkları tekniktir. Bu teknikte karbon kağıdı ya da şablon gibi malzemeler kullanılmadığı için tamamen sanatçının el becerilerini de yansıtır. Sanatsal anlamda çok daha özgür bir şekilde çalışmaların yapılması mümkün olur. Serbest el boyama tekniği genellikle profesyonel çini sanatçıları tarafından tercih edilen bir tekniktir. Çünkü yüksek düzeyde fırça akıcılığı ve el hakimiyeti gerekir.

Konturlama (Hat) Tekniği

Hat tekniği ise desenlerin dış hatlarını belirlemek amacıyla kullanılır. Osmanlı dönemi çini eserlerinde konturlama yani hat tekniğinin en güzel örnekleri verilmiştir. Konturlar genellikle koyu kahve ya da siyah gibi renklerde olur. Hatlar sırlama öncesinde uygulanır. Bu sayede renklerin taşması önlenir ve renklerin oldukça net bir görünüm kazanması sağlanır. Hat tekniğinde en önemli iki unsur simetri ve dengedir. Çünkü bu iki unsur eserin estetik görüntüsünde belirleyicidir.

Tarama Tekniği

Farklı ton geçişlerinin elde edilmesi istendiğinde uygulanan teknik; tarama tekniğidir. Bu teknikte fırça darbeleri çok önemlidir çünkü bu yolla yüzeye yumuşak bir geçiş uygulanması gerekir. Aynı zamanda gölgelendirme, derinlik kazandırma ya da hacim etkisi verme gibi amaçlarla da tarama tekniği tercih edilebilir. Tarama tekniği ile hazırlanan çini eserler üç boyutlu bir görünüm kazanır. Geleneksel çalışmalardan ziyade modern çalışmalarda daha sık tercih edilen bir teknik olduğunu söyleyebiliriz.

Sır Altı Boyama Tekniği

Adından da anlaşılabileceği gibi boyanın sır tabakasının altında uygulandığı yöntemdir. Boyama tamamlandıktan sonra yüzeye sır uygulanır. Kullanılan şeffaf sır sayesinde renkler oldukça canlı görünür ve uzun süre solmaz. Desenlerin solmasını önlemek ve tasarımın daha uzun ömürlü olmasını sağlamak amacıyla tercih edilen bir tekniktir. Amatörler tarafından da rahatlıkla uygulanır.

Sır Üstü Boyama Tekniği

Sır üstü boyamada ise boyama işleminin sırlama sonrasında yapılması gerekir. Bu yöntemde de renkler oldukça canlı görünür ancak renklerin solmaya karşı daha dayanıksız olacağı da bilinmelidir. Çoğunlukla dekoratif çini çalışmalarında bu teknik tercih edilir. Bu yöntemde sırlama sonrası fırınlama yapılır ve boyama sonrasında yeniden fırınlama yapılması gerekir.

Damlatma ve Dağıtma Tekniği

Oldukça zorlu tekniklerden biri olduğunu belirtmeliyiz. Çini sanatçıları çalışmalarında sıra dışı bir doku ya da çarpıcı bir etki yaratmak istediklerinde bu tekniği uygularlar. Boya fırça ucuyla sanatçının kontrolünde olacak şekilde yüzeye bırakılır. Kimi zaman yüzeye bırakılan boya su yardımı ile hafifçe dağıtılır. Damlatma ve dağıtma tekniğinin soyut desenler oluşturmada en başarılı tekniklerden biri olduğunu söyleyebiliriz.

Katmanlama (Layering) Tekniği

Katmanlama tekniği bir rengin üzerine başka bir rengin uygulanması şeklinde hayata geçirilir. Tekniğin uygulanma amacı ise yüzeye derinlik kazandırmaktır ancak zorlu tekniklerden biri olduğunu da eklemek gerekir. Belirli bir el becerisi gerektirdiği için amatörlerin çok fazla tercih ettiği metotlardan biri değildir. Katmanlama tekniğinde her katman sonrasında yüzeyin tamamen kuruması beklenmelidir. Dolayısıyla çalışmanın tamamlanması uzun sürer. Bu teknik de gelenekselden ziyade modern çini çalışmalarında kullanılır. Çini sanatçıları genellikle duygularını ifade etmek istediklerinde katmanlama tekniğine başvururlar. Ortaya çıkan çalışmanın bir sanat eseri olmasında bu unsurun da etkili olduğunu söyleyebiliriz.